
آیین شب یلدا در استان گلستان
آیین شب یلدا در استان گلستان
مردم گلستان در شب چله فال هندوانه می گیرند
اختصاصیآکا ایران:
مردم استان گیلان نیز شب یلدا را جشن می گیرند و همانند دیگر مناطق ایران آداب و رسوم ویژه ای دارند . مردم این استان در شب چله تنقلاتی چون هندوانه ، آب ایزگیل یا آب کونوس ، برشته برنج و میوه های محلی پرتقال ، گلابی محلی به نام خوج و لیمو می خورند .
در این استان همانند دیگر نقاط هندوانه خوراکی محبوب شب چله می باشد و گیلانی ها معتقدند هر کس در شب یلدا هندوانه بخورد در فصل تابستان احساس عطش و تشنگی نخواهد داشت و حتی در زمستان هم سرما را حس نمی کند .
اهالی شهرها و روستاهای شرق گیلان در این شب هنگام بریدن هندوانه این شعر را سر می دهند : " امشب شب چله / خانم جیر (زیر ) پله / چاقو بزنیم / هندوانه کله (سر) "
" آوکونوس " از جمله خوراکی هایی است که در استان گلستان در شب یلدا می خورند و این خوراکی به روش خاصی درست می شود . به این صورت که در فصل پاییز ازگیل خام را در خمره می ریزند و آن را پر از آب و کمی نمک می کنند و در خمره را می بندند . این خمره را در جایی از خانه و دور از هوای گرم قرار می دهند . بعد از مدتی ازگیل سفت و خام ، پخته و آبدار می شود . این خوراکی خوشمزه در بیشتر خانه های گیلان تا فصل بهار نیز پیدا می شود و هر وقت که هوس کنند از این ازگیل تازه ، رسیده و خوشمزه درون خمره می خورند . این خوراکی معمولا با نمک و گلپر در سینه کش آفتاب خورده می شود .
در استان گیلان همانند دیگر مناطق کشورمان برای نوعروسان هدیه می برند . خانواده هایی که در همان سال پسرشان نامزد کرده اند طبقی برای خانواده ی نوعروس می برند . در این طبق انواع میوه ها و تنقلات مختص شب یلدا به زیبایی قرار داده می شود و در وسط طبق نیز یک ماهی بزرگ ( معمولا ماهی سفید ) تازه با تزئین سبزیجات می گذارند . گیلانی ها اعتقاد دارند بردن این طبق باعث خیر و برکت زندگی زوج جوان و همچنین سلامت و باروری عروس می شود .
یکی دیگر از رسم های مردم گیلان که در شب یلدا برپا می شود ، گرفتن فال هندوانه است . این فال با نام فال هندوانه پوس توسط جوانان دم بخت رواج بیشتری دارد .
برای گرفتن فال باید هندوانه را از جهت طولی به چهار قسمت تقسیم کنند و هر چهار پوست را پشت سر خود بیندازند . در این صورت چهار حالت رخ می دهد . در صورتی که دو قسمت هندوانه سفید و دو قسمت سبز باشد ، به معنای حد وسط برای نیت فرد است . اگر سه قسمت سبز و یک قسمت سفید باشد ، نیت خوب است و بر آورده می شود ، اگر سه قسمت سفید و یک قسمت سبز باشد ، نیت بد است . همین طور اگر چهار قسمت سبز باشد ، نیت خیلی خوب و اگر چهار قسمت سفید باشد ، نیت خیلی بد است .
اهالی استان گلستان در شب یلدا در خانه ی بزرگترها جمع می شوند و شب یلدا را با انواع خوراکی ها و تنقلات سپری می کنند . البته مردم این استان علاوه بر فال هندوانه ، فال حافظ نیز می گیرند .