
با رشته مهندسی مکانیک نیروگاه و بازار کار آن بیشتر آشنا شوید
علم مکانیک در صنایع مختلف آنقدر گسترده شده است که اگر بخواهیم در مقطع لیسانس، متخصصان و کاربران قدرتمندی داشته باشیم، نمیتوانیم مهندسی مکانیک را به یک یا دو رشته محدود کنیم.
مهندسی مکانیک نیروگاه، ترکیبی از چند رشته مهندسی شامل مهندسی مکانیک در دو گرایش حرارت و سیالات و طراحی جامدات و مهندسی برق کنترل است چون در نیروگاهها به حضور مهندسین بهرهبرداری که از موضوعهای مختلف نیروگاه اطلاع داشته باشند، نیاز است. البته این اطلاعات لازم نیست خیلی عمیق باشد. متخصص این رشته اقیانوسی با عمق کم است. اما متخصص رشته مهندسی مکانیک یا برق دریاچهای با عمق زیاد میباشد.در این مقاله از مجموعه مقالات آکا, تصمیم داریم به معرفی رشته مهندسی مکانیک نیروگاه بپردازیم. برای مطالعه و دانستنی های بیشتر از این رشته دانشگاهی در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
معرفی رشته مهندسی مکانیک نیروگاه
در ابتدای تأسیس دانشگاه در کشور ما، رشتههای مهندسی بویژه در مقطع کارشناسی به یک یا دو رشته محدود میشد. اما امروزه با پیشرفت و گسترش علم و تکنولوژی، شاهد ایجاد دهها رشته مهندسی هستیم که جنبه علمی یا اجرایی دارد. برای مثال، امروزه مهندسی مکانیک علاوه بر سه گرایش اصلی طراحی جامدات، حرارت و سیالات، و ساخت و تولید، دارای رشتههای علمی و اجرایی بسیاری مانند مهندسی دریا گرایش کشتیسازی، مهندسی پزشکی گرایش بیومکانیک، مهندسی کشاورزی گرایش مکانیک ماشینهای کشاورزی، مهندسی ماشینهای ریلی، مهندسی هوا و فضا و مهندسی مکانیک نیروگاه است.
به عبارت دیگر، امروزه سیطره علم مکانیک در صنایع متنوع به قدری گسترده است که اگر بخواهیم در مقطع لیسانس، متخصصان و کاربرانی توانمند داشته باشیم، نمیتوانیم مهندسی مکانیک را به یک یا دو رشته محدود کنیم.
علت اصلی ارائه رشته مهندسی مکانیک نیروگاه در دانشگاه صنعت آب و برق شهید عباسپور نیز همین امر است؛ رشتهای که به آموزش و تربیت متخصصان و مجریان مورد نیاز نیروگاههای وزارت نیرو میپردازد.
رشته مهندسی مکانیک نیروگاه از رشته های جدید دانشگاهی محسوب میشود که جزگرایش های رشته مهندسی مکانیک میباشد.این رشته ترکیبی از دو.دو گرایش مهندسی مکانیک حرارت و سیالات و طراحی جامدات و مهندسی برق کنترل میباشدزیرا در نیروگاهها به مهندسین بهرهبرداری که از موضوعهای مختلف نیروگاه اطلاع داشته باشند، نیاز دارندانشجویان این رشته در زمینه کنترل، اطلاعات گسترده و بیشتری نسبت به دانشجویان مکانیک حرارت و سیالات کسب میکنند.گفتنی است که در این رشته بر روی نیروگاههای سیکل ترکیبی که ترکیبی از نیروگاههای گازی و بخاری است، تأکید میشود.مهندسی مکانیک نیروگاه یک رشته اجرایی است و فارغالتحصیل آن به عنوان مجری و بهرهبردار در نیروگاه فعالیت و مشکلات موجود را حل میکند. به عبارت دیگر، مهندس مکانیک نیروگاه طراح نیروگاه نیست و دانشجویان این رشته نباید انتظار داشته باشند که پس از فارغالتحصیلی، طراحی یک نیروگاه یا بخشی از آن را بر عهده بگیرند. آنها لازم است در نیروگاه، فعالیتهای کاربردی انجام دهند؛ کاری که نیاز به اطلاعاتی وسیع اما نه چندان عمیق دارد.دانشجوی این رشته باید به دو علم مکانیک و الکترونیک علاقهمند باشد؛ چون درسهای این رشته، مجموعهای از دروس علم مکانیک و علم الکترونیک و کنترل صنعتی است. همچنین دانشجو باید روابط عمومی خوب و توان کار گروهی و مدیریت یک مجموعه را داشته باشد؛ چون فارغالتحصیل این رشته نمیتواند در گوشه خانه خود فعالیت کند، بلکه مثل اکثر رشتههای مهندسی باید مسؤولیت بخش یا بخشهایی از یک مجموعه را بر عهده بگیرد؛ کاری که نیاز به خلاقیت، روابط عمومی خوب، تفکر سیستماتیک و توان تجزیه و تحلیل مسائل دارد.
تواناییهای لازم برای رشته مهندسی مکانیک نیروگاه:
مهندسی مکانیک نیروگاه جزو رشته های اجرایی است و فارغالتحصیل آن تحت عنوان مجری و بهرهبردار در نیروگاه فعالیت و مشکلاتی که وجود دارد را حل میکند. یعنی مهندس مکانیک نیروگاه طراح نیروگاه نیست و دانشجویان این رشته نباید انتظار داشته باشند که پس از فارغالتحصیلی، طراحی یک نیروگاه یا بخشی از آن را انجام دهند. آنها باید در نیروگاه، فعالیتهای کاربردی انجام دهند؛ کاری که نیاز به اطلاعاتی وسیع اما نه چندان عمیق دارد.
دانشجوی این رشته باید به علوم مکانیک و الکترونیک علاقهمند باشد؛ چون درسهای این رشته، مجموعهای از دروس علم مکانیک و علم الکترونیک و کنترل صنعتی است. دانشجوی این رشته باید روابط عمومی خوب و توان کار گروهی و مدیریت یک مجموعه را داشته باشد؛ چون فارغالتحصیل این رشته نمیتواند در گوشه خانه کار کند و مثل بیشتر رشتههای مهندسی باید مسئولیت بخش یا بخشهایی از یک مجموعه را بر عهده بگیرد؛ کاری که نیاز به خلاقیت، روابط عمومی خوب، تفکر سیستماتیک و توان تجزیه و تحلیل مسائل دارد.
موقعیت شغلی مهندسی مکانیک نیروگاه در ایران چگونه است؟
در شرایط کنونی وو با گسترش شبکه برق کشور، وزارت نیرو باید سالی یک نیروگاه افتتاح کند تا بتواند پاسخگوی نیاز جامعه باشد و این نیروگاهها نیازمند متخصصان مکانیک نیروگاه است که به عنوان کاربر و مجری فعالیت کند.
گفتنی است که بازار کار مهندسین مکانیک نیروگاه بسیار وسیع است و فارغالتحصیلان این رشته میتوانند با توجه به علاقهشان، در زمینههای مختلف؛ اعم از بخش نرمافزاری، بخش حرارت و سیالات، بهرهبرداری نیرو یا جامدات فعالیت کنند.
به عبارت دیگر، دانشجویان این رشته، تخصص و تجربه لازم را برای کار در بخشهای مختلف یک نیروگاه به دست میآورند و از همینرو وزارت نیرو بیشتر مایل است که فارغالتحصیلان این رشته را جذب نماید و ترجیح میدهد که از آنها به جای فارغالتحصیلان رشته مهندسی مکانیک یا سایر رشتههای مرتبط که قبل از شروع به کار، مجبور به گذراندن دورههای آموزشی کوتاه مدت یا بلندمدت در نیروگاه هستند. استفاده نماید.
درسهای این رشته در طول تحصیل:
دروس پایه:
آمار و احتمالات مهندسی، ریاضی مهندسی، ریاضیات عمومی، ریاضیات کاربردی، فیزیک الکتریسیته مغناطیس، فیزیک حرارت، مبانی برنامهسازی کامپیوتر، محاسبات عددی، معادلات دیفرانسیل.
دروس اصلی و تخصصی:
ارتعاش محور، استاتیک، انتقال حرارت، الکترونیک کاربردی، اندازهگیری غیرالکتریکی، تحلیل مدارهای الکتریکی، ترمودینامیک، کارگاه برق، کارگاه مکانیک، کنترل سیستمهای خطی، مدارهای منطقی، مقاومت مصالح، مکانیک سیالات، نقشهکشی صنعتی. ( بسیاری از درسهای این رشته همراه با آزمایشگاه است).
سرفصل دروس
دروس پایه:
آمار و احتمالات مهندسی، ریاضی مهندسی، ریاضیات عمومی، ریاضیات کاربردی، فیزیک الکتریسیته مغناطیس، فیزیک حرارت، مبانی برنامهسازی کامپیوتر، محاسبات عددی، معادلات دیفرانسیل.
دروس اصلی و تخصصی:
ارتعاش محور، استاتیک، انتقال حرارت، الکترونیک کاربردی، اندازهگیری غیرالکتریکی، تحلیل مدارهای الکتریکی، ترمودینامیک، کارگاه برق، کارگاه مکانیک، کنترل سیستمهای خطی، مدارهای منطقی، مقاومت مصالح، مکانیک سیالات، نقشهکشی صنعتی. ( بسیاری از درسهای این رشته همراه با آزمایشگاه است).
منابع آزمون کارشناسی ارشد و دکتری
کارشناسی ارشد
عناوین دروس امتحانی |
منابع |
|
زبان عمومی و تخصصی ( انگلیسی ) |
عمومی : 1 - 504 واژه ضروری 2 - 1100 لغت |
|
ریاضیات |
ریاضی عمومی 1 و 2 |
1 - ریاضی عمومی ایساك مارون ترجمه خلیل پاریاب 2 - ریاضی عمومی جورج توماس 3 - ریاضی عمومی آدامز 1و 2 |
معادلات دیفرانسیل |
1 - معادلات دیفرانسیل ، دکتر کرایه چیان 2 - معادلات دیفرانسیل و کاربردهای آن، جورج اف، سیمونز |
|
ریاضی مهندسی |
1 - ریاضیات مهندسی پیشرفته، ، اروین کرویت سیک، ترجمه عالم زاده 2 - متغیرهای مختلط، تألیف چرچیل |
|
حرارت و سیالات |
ترمودینامیک |
1 - ترمودینامیک، ون وایلن 2 - ترمودینامیک، سنجل |
مکانیک سیالات |
1 - مکانیک سیالات، شیمز، ترجمه سیامک انتظاری 2 - مکانیک سیالات، تألیف فاکس 3 - مکانیک سیالات، تألیف وایت |
|
انتقال حرارت |
1 - کتاب انتقال حرارت، تألیف هولمن 2 - کتاب انتقال حرارت، تألیف اینکروپرا |
|
جامدات |
استاتیک |
1 - استاتیک، تألیف مریام 2 - استاتیک، تألیف پوپوف 3 - استاتیک، تألیف بیر- جانسون |
مقاومت مصالح |
1 - کتاب مقاومت مصالح، تألیف بیر- جانسون 2 - مقاومت مصالح، تألیف تیموشنکو |
|
طراحی اجزاء |
1- طراحی اجزاء، تألیف شیگلی ۲- کتاب طراحی اجزاء ماشین، تالیف مریل فرانکلین اسپاتس، ترجمه هدایت موتابی، انتشارات آشینا. |
|
دینامیک و ارتعاشات |
دینامیک |
1 - کتاب دینامیک، تألیف مریام ۲- کتاب دینامیک، تالیف فردیناندپیر بیر، الوودراسل جانستون و الیوت آیزنبرگ، مترجم غلامرضا زارع پور، انتشارات دانش نگار. |
ارتعاشات |
1 - کتاب ارتعاشات، تألیف تامسون 2 - کتاب ارتعاشات مکانیکی، تالیف رائو، مترجم بهرام پوستی، انتشارات متفکران. |
|
دینامیک ماشین |
1 - کتاب دینامیک ماشین، تألیف مارتین 2 - کتاب مکانیزم و دینامیک ماشینها، تالیف همیلتن هورت مابی، چارلز رینهولتس، ترجمه محمودرضا کاشفی و حمید مهدیقلی، انتشارات دانشگاه صنعتی شریف. |
|
کنترل |
1 - کتاب کنترل، کاتسو اوگاتا 2 - کتاب کنترل، تألیف مریام |
|
ساخت و تولید |
ماشین ابزار |
۱- کتاب توانایی ماشین کاری، تألیف محمدرضا رازفر، انتشارات دانشگاه امیرکبیر. ۲- کتاب توانایی ماشینکاری و ماشین ابزار: با عنوان مبانی ماشینکاری و ماشینهای ابزار، تالیف محمد رضا خویی و محمدرضا افضلی، انتشارات مرکز نشر دانشگاهی. |
قالب پرس |
۱- کتاب طراحی و ساخت قالب و قیود، تالیف عبدالله ولی نژاد، انتشارات طراح. ۲- کتاب اصول پرسکاری و طراحی قالب های پرس، تالیف دونالد اری، ترجمه مسعود رخش خورشید، انتشارات جهان نو. |
|
علم مواد |
۱- کتاب اصول علم مواد (ساختار، خواص و مهندسی مواد)، تالیف حسین تویسرکانی، دانشگاه صنعتی اصفهان. ۲- کتاب علم و مهندسی مواد، تالیف دانلد.آر اسکلند، پرادیب.پی فولی، وندلین.جی رایت، مترجمان مصطفی حاجیان حیدری، جواد صامعی و مجید بیگدلی کریمی، انتشارات دانشگاه صنعتی شریف. 3 - کتاب علم مواد و عملیات حرارتی، تالیف محمدعلی گلعذار، انتشارات دانشگاه صنعتی اصفهان. |
|
تولید مخصوص |
۱- کتاب تولید مخصوص، تالیف مهدوی نژاد، انتشارات دانشگاه تهران. ۲- کتاب روش های ماشینکاری مدرن، تالیف فرزاد بیغال، انتشارات طراح. |
|
هیدرولیک و نیوماتیک |
۱- کتاب هیدرولیک و پنوماتیک، تالیف سید مهدی رضاعی، انتشارات جهاد دانشگاهی امیرکبیر. ۲- کتاب هیدرولیک صنعتی، تألیف احمدرضا مدینه و حسین دلایلی، انتشارات کانون پژوهش. |
دکتری
منابع آزمون دکتری مهندسی مکانیک نیروگاه |
||
دروس در سطح کارشناسی |
ریاضیات مهندسی |
کتاب ریاضیات مهندسی پیشرفته (جلد ۱)، تالیف اروین کریزیگ، مترجمان سیامک کاظمی و حسین فرمان، انتشارات مرکز نشر دانشگاهی. |
کتاب ریاضیات مهندسی پیشرفته (جلد ۲)، تالیف اروین کریزیگ، مترجم علی اکبر عالم زاده، انتشارات پیام کوثر. |
||
کتاب متغیرهای مختلط و کاربردهای آن (جلد ۱ و ۲)، تالیف جیمزوارد براون و رویل ونس چرچیل، مترجم امیر خسروی، انتشارات مرکز نشر دانشگاهی. |
||
کتاب راهنمای معادلات دیفرانسیل معمولی بویس، دیپریما (جلد ۱ و ۲)، تالیف محمد یعقوبی فر، انتشارات سها دانش. |
||
کتاب ریاضی مهندسی، تالیف فرزین حاجی جمشیدی، انتشارات تاخ. |
||
کتاب ریاضی مهندسی، تالیف دکتر مسعود نیکوکار، انتشارات آزاده. |
||
دروس در سطح کارشناسی ارشد |
مکانیک سیالات پیشرفته |
کتاب مکانیک سیالات پیشرفته، تالیف قاسم حیدری نژاد، انتشارات جهاد دانشگاهی تهران. |
کتاب مکانیک سیالات پیشرفته، تالیف قاسم حیدری نژاد، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس. |
||
کتاب جریان سیال ویسکوز (مکانیک سیالات پیشرفته)، تالیف فرانک ام. وایت، ترجمه بهرام پوستی، انتشارات امید انقلاب. |
||
کتاب تحلیل و تشریح کامل مسائل جریان سیال ویسکوز (مکانیک سیالات پیشرفته)، تالیف فرانک ام. وایت، ترجمه بهرام پوستی، انتشارات امید انقلاب. |
||
کتاب رهیافت حل مسئله در جریان سیال لزج (مکانیک سیالات پیشرفته)، تالیف فرانک وایت، ترجمه داود طغرایی، انتشارات نگین ایران، پویش اندیشه. |
||
ترمودینامیک پیشرفته |
کتاب ترمودینامیک پیشرفته مهندسی، تالیف دی.ای. وینتربون، ترجمه مظفرعلی مهرابیان، انتشارات دانشگاه شهید باهنر کرمان. |
|
کتاب ترمودینامیک پیشرفته (Advanced Thermodynamic)، تالیف Bejan، انتشارات Wiley. |
||
کتاب ترمودینامیک، تالیف ریچارد دادوین زونتاگ، کلاوس بورگناک و گوردن جان ونوایلن، مترجم بهرام پوستی، انتشارات کتاب دانشگاهی. |
||
کتاب ترمودینامیک، تألیف یونس الف. سنجل، مایکل الف. بلز، ترجمه خداداد واحدی، همت ویسی و علی کشاورز ولیان، انتشارات دانشگاه امام حسین. |
||
ترمودینامیک, تالیف جک فیلیپ هلمن, ترجمه محمدرضا مدرس رضوی، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد. |
برای دروس استعداد تحصیلی و زبان انگلیسی می توانید از منابع ذکر شده در جدول زیر استفاده کنید :
مجموعه دروس استعداد تحصیلی و زبان انگلیسی |
|
دروس استعداد تحصیلی |
دروس زبان انگلیسی |
استعداد تحصیلی ، نویسندگان : هادی مسیح خواه و محمد وکیلی انتشارات فرهنگ |
کتاب های تخصصی انتشارات سمت ، 1100 لغت ضروری |