سید ضیاءالدین طباطبایی، در آیینه تصاویر

سید ضیاءالدین طباطبایی، در آیینه تصاویر

سید ضیاءالدین طباطبایی ، در تابستان 1268 ه . ش در شیراز به دنیا آمد . سید ضیاء به عنوان یک روشنفکر طرفدار مشروطه ، ماهیت واقعی روشنفکری در ایران را به نمایش گذاشت . او در روزنامه اش آشکارا از منافع انگلیس سخن می‌گفت و مانند یک انگلیسی واقعی ، به دشمنان بریتانیای کبیر می تاخت . این اقدامات سیدضیاء، او را در ردیف معتمدان انگلیس قرار داد و موجب شد در اجرای کودتای سوم اسفند،‌نقش کلیدی به او واگذار گردد. سیدضیاءالدین طباطبایی، پس از روز زمامداری و چند مرتبه کشمکش با رضاخان سردار سپه ، روز 4 خرداد 1300 ش سقوط کرد و با دریافت 25 هزار تومان،‌تحت‌الحفظ به سمت قزوین حرکت داده شد و از آنجا به خارج از ایران تبعید شد.

ضیاءالدین طباطبایی و جمعی از اعضای کابینه و همکاران وی در ایام کودتای سوم اسفند1299

برای اجرای کودتا، پنج نفر با یکدیگر هم قسم شده پشت قرآن را هم مهر کردند. این پنج نفر عبارت بودند از: سیدضیاءالدین طباطبایی، رضاخان میرپنج، ماژور مسعود خان،‌سرهنگ احمد آقاخان (امیر احمدی) و کلنل کاظم خان (سیاح). سیدضیاءالدین هنگام طرح اعتبارنامه‌اش در مجلس دوره‌ی چهاردهم این واقعه را چنین روایت کرده است:

دو روز پیش از کودتا من رفتم به شاه‌آباد جلسه‌ای تشکیل شد در شاه‌آباد از بنده و آقای رضاخان میرپنج و .... . من آنها را دیدم. چه دیدم و چه صحبت کردیم و چه تصمیم گرفتیم، از اسرار ماست. این اسرار احتمالا مربوط به نقش انگلیس در جمع آوری این افراد و قول و قرارهای آنها با فیر انگلیس است.


منبع:مرکز اسناد انقلاب اسلامی ایران
ویرایش و تلخیص:آکاایران