نقش فرایند پولشویی و مصادره اموال

نقش فرایند پولشویی و مصادره اموال

پولشویی فرایندی است که در طی آن درآمدهای غیرقانونی را قانونی جلوه می دهند به تعبیر دیگر، پولشویی پروسه ای است که در طی آن منابع اصلی درآمدهای نامشروع پنهان می شود.در

بیشتر موارد، پولشویی با قاچاق مواد مخدر ارتباط مستقیم دارد ؛ اگر قاچاق مواد مخدر ریشه کن شود، موارد پولشویی بسیار کم خواهد شد، ولی از بین نمی رود زیرا، جرایم سازمان یافته فراملی دیگری هستند که درآمد آنها پولشویی می شود. اگر چه پولشویی را جنایت دهه ۱۹۹۰ گفته اند ولی این اصطلاح را مطبوعات در اوایل دهه ۱۹۷۰ در ماجرای واترگیت به کار برده اند و می توان گفت که سال های متمادی قبل از آن هم پولشویی سابقه داشته است.
●امور زیر در فرایند پولشویی اهمیت دارد :
۱ ) منشاء واقعی پول پنهان بماند. ۲) شکل پول تغییر کند و یا به متاع با ارزش دیگری تبدیل گردد. ۳ ) این پروسه مخفیانه طی شود. ۴ ) از پول کثیف حفاظت مستمر به عمل آید.
در باب مصادره گفته شده : اگر شخصی مرتکب جرمی شود که طبق قانون مجازات آن مصادره اموال باشد، مال مصادره شده به مرجعی که در قانون معین شده تحویل می گردد، چنانکه در مجازات مربوط به جرایم مواد مخدر (برای نخستین بار) در ماده ۱۱ لایحه قانونی راجع به اصلاح قانون منع کشت خشخاش و استعمال تریاک مصوب تیر ماده ۱۳۳۸ آمده : در موارد مذکور در ماده ۴ قسمت اخیر ماده ۷ این قانون، وسیله نقلیه موتوری حامل مواد مخدر که مال مرتکب بوده و در حین کشف به دست مأمورین افتد به دستور دادستان موقتاً توقیف و در صورت محکومیت مرتکب، طبق رأی دادگاه به مالکیت وزارت بهداری استقرار خواهد یافت.
پس، مصادره مجازاتی است که قانون در مورد جرایم خاص مقرر داشته است. در کنوانسیون بین المللی ۱۹۸۸ مربوط به مبارزه با قاچاق مواد مخدر و روانگردان، که در سال ۱۳۷۰ با تصویب قوه مقننه جزو قوانین کشور ما باشد، به جرم شناختن پولشویی و تعیین مجازات برای مرتکبان آن و اجرای مجازات مصادره اموال تصریح شده، به جرم شناختن پولشویی و تعیین مجازات برای مرتکبان آن و اجرای مجازات مصادره اموال تصریح شده و در کنوانسیون بین المللی پالرمو، مربوط به جرایم سازمان یافته که در سال ۲۰۰۰ به امضای دولت ها از جمله جمهوری اسلامی ایران رسیده، به ضرورت مجازات شویندگان پول تأکید شده است. پولشویی، که از آن به شریان خون تجارت جهانی مواد مخدر تعبیر می شود، چنان پیچیده است که تمهیدات متداول نتوانسته است از شیوه هایی که امروز در این فرایند به کار می رود جلوگیری کند. به خصوص، ردیابی موارد پولشویی مدرن در فضای سایبر - که به نقل و انتقال فیزیکی نیاز ندارد به طور جدی، بغرنج است ؛ از طرفی جهانی شدن موجبی است که به سرعت مرزها، به خصوص حوزه اقتصاد را در می نوردد و لازمه جهانی شدن اقتصاد به حداقل رسیدن کنترل ها در تجارت است. علاوه بر آن، بهره گیری قاچاقچیان از افراد حرفه ای در پولشویی بر پیچیدگی کشف موارد پولشویی افزوده است.
اکنون، بیش از ۱۴۰ کشور قانون مبارزه با پولشویی دارند و کشورهایی مانند جمهوری اسلامی ایران، که هنوز در قانون مجازات آنها پولشویی جرم مستقل تعریف نشده با پولشویی، طبق قوانین موجود، مبارزه می کنند. ولی، در عین حال سالانه بیش از ۸/۲ تریلیون دلار در جهان پولشویی می شود.
در سه دهه پیش، آنچه فکر مأموران مبارزه با قاچاق مواد مخدر را مشغول می کرد جاسازی مواد مخدر بود ولی امروزه، علاوه بر جاسازی، که در آغاز یک پروسه قاچاق مواد مخدر اهمیت دارد، مشکلی که در پایان معاملات قاچاق مواد مخدر باعث دل مشغولی شده، پولشویی است که عقیم ماندن این مرحله نهایی در بازدارندگی از قاچاق مواد مخدر فوق العاده مهم است. زیرا اگر درآمد حاصل از قاچاق مواد مخدر مصادره شود تمام فعالیت های قاچاقچی بی نتیجه می ماند و این امر او را از ادامه قاچاق مواد مخدر باز می دارد.
اگر چه تکنولوژی، با ردیاب مدرن، دوربین دید در شب و ... به مبارزان با قاچاق مواد مخدر کمک می کند، ولی رایانه و اینترنت به خدمت تبهکاران جرایم سازمان یافته فراملی از جمله قاچاق مواد مخدر، درآمده که عملیات فیزیکی را منتفی و ردیابی را مشکل تر کرده است.
بنابراین، مقامات و مأموران مبارزه با پولشویی باید به آخرین دستاوردهای حقوقی و تکنولوژی مجهز شوند تا بتوانند با این پدیده پیچیده مبارزه کنند و در قانون مبارزه با پولشویی علاوه بر نکات فنی، حقوقی، تعریف دقیق جرم پولشویی و توجه به وصف جرم سازمان یافته بودن آن، باید به خصوص به کارا بودن نهادی که تولیت این مبارزه را به عهده می گیرد توجه شود و به نظر می رسد که ارتباط عمیق و تنگاتنگ قاچاق مواد مخدر و پولشویی اقتضا می کند مبارزه با هر دو معضل در یک ستاد کارا متمرکز گردد و از امکانات ستاد مبارزه با مواد مخدر در امر مبارزه با پولشویی نیز استفاده شود که تفصیل این پیشنهاد در مقاله آمده است.

روزنامه همشهری

منبع: ویستا